Divergent

















Η Shailene Woodley έχει μια αφοπλιστική γλυκύτητα και ευαισθησία. Η ερμηνεία της είναι απλά καταπληκτική. Αυτά είχα γράψει για την πρωταγωνίστρια στην κριτική της ταινίας The Fault in Our Stars. Και ειλικρινά ήταν πολύ λίγα…..
Η 24χρονη ηθοποιός από την Καλιφόρνια είχε εντυπωσιάσει ως Alexandra στο ρόλο της κινηματογραφικής κόρης του George Clooney στην ταινία The Descendants και είχε επιβεβαιώσει τις άριστες υποκριτικές ικανότητές της ως Aimee στο The Spectacular Now και ως Kat στο White Bird in a Blizzard. Και αν για κάποιους λόγους δεν την ερωτευτήκατε στο The Fault in Our Stars τότε αυτό θα το πάθετε σίγουρα στο Divergent. 
Το Divergent είναι η πρώτη ταινία της The Divergent Trilogy ή The Divergent Series. Ήδη έχει προβληθεί η δεύτερη ταινία το Insurgent και γυρίζονται δύο ακόμη ταινίες τα Allegiant : Part I και Allegiant : Part IΙ.



















Η τριλογία βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Veronica Roth που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη, αφού κατάφερε προηγουμένως να ξεπεράσει τους δείκτες πωλήσεων των Twilight και The Hunger Games. Η σκηνοθεσία ανατέθηκε στον Neil Burger, που είχε σκηνοθετήσει με μεγάλη επιτυχία και το καταπληκτικό The Illusionist

Η υπόθεση της επιστημονικής φαντασίας ταινίας Divergent είναι πολύ απλή και δεν θα επεκταθώ ιδιαίτερα. Ο κόσμος, μετά από αλλεπάλληλους καταστροφικούς πολέμους,  έχει χωριστεί σε πέντε φατρίες. Κάθε φατρία (Πολυμάθεια, Αυταπάρνηση, Γενναιότητα, Φιλία, Ειλικρίνεια) εστιάζει στην καλλιέργεια μιας συγκεκριμένης αρετής και όλα τα μέλη της κοινωνίας επιλέγονται να ενταχθούν στην κατάλληλη φατρία, με τη συμπλήρωση του 16ου έτους της ηλικίας τους, ανάλογα με την προσωπικότητα και τα στοιχεία του χαρακτήρα τους. Η Beatrice "Tris" Prior (Shailene Woodley), μετά από σχετική προς τούτο εξέταση, διαπιστώνεται ότι δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε καμία από τις γνωστές φατρίες. Αυτή η εξέλιξη εκτός του ότι δυσκολεύει την τελική επιλογή της θέτει και σε διαρκή κίνδυνο την ίδια της τη ζωή, αφού οι άνθρωποι με αποκλίνουσες συμπεριφορές θεωρούνται ως ένας συστημικός κίνδυνος για τη συγκεκριμένη κοινωνία. Χάρη στη διαφορετικότητά της, όμως, θα ανακαλύψει ένα καλά οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης μιας φατρίας από μία άλλη, που έχει ως απώτερο σκοπό το γενικότερο έλεγχο της κοινωνίας.



















Στη σκοτεινή αυτή συνωμοσία ξεχωριστούς ρόλους έχουν η Kate Winslet ως η πολύ σκληρή Jeanine, ο Jai Courtney ως Eric σε ένα εξαιρετικά πειστικά ρόλο κακού εκπαιδευτή και ο Ansel Elgort ως Caleb (αδελφός της Tris). Υπέροχη η φυσιογνωμία της Ashley Judd ως Natalie (μητέρα της Tris και του Caleb). Η Shailene Woodley ως Tris απογειώνει με τη μεστή ερμηνεία της όλη την ταινία και φυσικά αυξάνει την τελική βαθμολογία της. Και το σπουδαιότερο, καταφέρνει να μην "αντιγράψει" το χαρακτήρα τής συνομήλικής της Jennifer Lawrence στην παρόμοια θεματικά ταινία The Hunger Games, επιδεικνύοντας χαρακτηριστική ωριμότητα και επαγγελματισμό. Καταφέρνει, ωστόσο, να την ξεπεράσει υποκριτικά αλλά και συνολικά ως παρουσία; Προσωπικά πιστεύω πως ναι. Δίπλα στην Shailene Woodley είναι ο ελληνικής καταγωγής Theo James ως Four, ένα δυνατό και ωραίο πρόσωπο, εκπαιδευτής της Tris, που φυσικά την ερωτεύεται.
Τόσο στο Divergent όσο και στο Insurgent οι σκηνές δράσης έχουν τοποθετηθεί προς το τέλος αλλά και στις δύο ταινίες είναι πραγματικά καταιγιστικές και ιδιαίτερα εντυπωσιακές.
Στο Divergent έχουμε την επιλογή της φατρίας από την Tris, την εκπαίδευσή της και το οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης μιας φατρίας από μία άλλη για λόγους εξουσίας. 



















Στο Insurgent έχουμε την προσπάθεια εξόντωσης όλων όσων έχουν αποκλίνουσες συμπεριφορές και ιδιαίτερα της Tris. Είναι, όμως, όλοι αυτοί οι διαφορετικοί άνθρωποι η πραγματική απειλή για την κοινωνία; Μήπως αυτοί οι άνθρωποι αποτελούν ουσιαστικά το μέλλον της; Η απάντηση αυτή θα δοθεί στις δύο επόμενες ταινίες τα Allegiant : Part I και Allegiant : Part IΙ. 



Παρακολουθώντας τις ταινίες με τις φατρίες και τις αποκλίνουσες συμπεριφορές η σκέψη πηγαίνει συνειρμικά πρωτίστως στη φιλοσοφία του Πλάτωνα για την ψυχή και τις τάξεις της ιδανικής πολιτείας και δευτερευόντως στις κάστες της θρησκείας του Ινδουισμού. Θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω περιληπτικά τα στοιχεία αυτά στο τέλος για τους δικούς σας συνειρμούς. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, η μόνη αρμόδια να απαντήσει στο αν και πόσο έχει επηρεαστεί από τον Πλάτωνα και από τον Ινδουισμό είναι η συγγραφέας του βιβλίου της τριλογίας Veronica Roth.    

Αλέξανδρος Παπαδόπουλος

Διάρκεια : Divergent 139’…..Insurgent 119’

Βαθμολογία : 8.5/10












Η φιλοσοφία του Πλάτωνα για την ψυχή και οι πολιτικές του αντιλήψεις

Στην ψυχή ο Πλάτωνας διακρίνει τρία μέρη, το λογιστικό, το θυμοειδές και το επιθυμητικό. Και στο κάθε ένα από αυτά αντιστοιχεί τις αρετές της σοφίας, της ανδρείας και της σωφροσύνης.
Οι τρεις αυτές αρετές πρέπει να αναπτύσσονται αρμονικά, ώστε το λογιστικό, που είναι το λογικό, να κυβερνά, το θυμοειδές, που είναι τα συναισθήματα, να υπακούει σ’ αυτό ως βοηθός, και αυτά τα δύο μαζί να διευθύνουν το επιθυμητικό, που είναι το πιο άπληστο και κατώτερο μέρος της ψυχής.
Στην τριμερή αυτή διάκριση της ψυχής αντιστοιχεί η διαστρωμάτωση σε τρεις τάξεις της ιδανικής πολιτείας :
α. Η ανώτερη τάξη. Εδώ ανήκουν οι φιλόσοφοι, που ζουν σύμφωνα με τις αρχές και τις υποδείξεις του λογιστικού τμήματος της ψυχής τους. Αυτοί είναι επιφορτισμένοι με τη διακυβέρνηση της πολιτείας.
β. Η μεσαία τάξη. Εδώ ανήκουν οι φύλακες, των οποίων η συμπεριφορά κυριαρχείται από το θυμοειδές τμήμα της ψυχής τους. Αυτοί έχουν ως αποστολή τη διασφάλιση της τάξης και της καλής λειτουργίας της πολιτείας, καθώς και την προστασία της από εξωτερικούς και εσωτερικούς εχθρούς.
γ. Η κατώτερη τάξη. Εδώ ανήκουν οι κοινοί πολίτες, που καθοδηγούνται στις πράξεις τους από το επιθυμητικό τμήμα της ψυχής τους. Έργο τους είναι η παραγωγή των υλικών αγαθών που χρειάζονται τα μέλη της πολιτείας για τη συντήρησή τους.

Ο Πλάτωνας αφιέρωσε ένα μέρος της φιλοσοφίας του στην πολιτική. Οι αντιλήψεις του ήταν αριστοκρατικές, ανάλογες με την καταγωγή και την ανατροφή του. Οι αντιδημοκρατικές του αντιλήψεις, βέβαια, αποδίδονται στην εχθρική στάση της αθηναϊκής δημοκρατίας απέναντι στους φιλοσόφους και ιδιαίτερα απέναντι στον πολυαγαπημένο του δάσκαλο Σωκράτη.
Ακόμη, υποστήριξε πως το καλύτερο για την ιδανική πολιτεία είναι να τη διοικούν οι σοφοί. Θεωρούσε, μάλιστα, πως δεν υπάρχουν καταλληλότεροι από την τάξη των φιλοσόφων για να κυβερνήσουν την πολιτεία σωστά. Αφού οι φιλόσοφοι γνωρίζουν τις ιδέες, είναι σε θέση να ξέρουν το ηθικά σωστό, δηλαδή τη δικαιοσύνη και τις αξίες πάνω στις οποίες πρέπει να εδράζεται η ζωή της πολιτείας.

Ο Ινδουισμός

Στον Ινδουισμό, που είναι η τρίτη μεγαλύτερη θρησκεία του κόσμου σε αριθμό πιστών μετά από το Χριστιανισμό και το Ισλάμ, υπάρχουν τέσσερις κάστες με αυστηρή ιεραρχία :
α. Brahmin. Οι ιερείς είναι υπεράνω όλων και υπηρετούν την ειρήνη, την εγκράτεια, την αυστηρότητα, την αγνότητα, την αμνησικακία, τη δικαιοσύνη, την ενόραση, τη σοφία και την πίστη. Αυτοί ουσιαστικά  επιβάλλουν το θεσμό της κάστας με τις παρακάτω βασικές απαγορεύσεις :
- Απαγορεύεται ο γάμος με άτομο άλλης κάστας.
- Απαγορεύεται η οποιαδήποτε συναναστροφή και η κάθε είδους επαφή με άτομα κατώτερης κάστας.
- Απαγορεύεται η κάθε προσπάθεια μεταπήδησης κάποιου από μία κάστα σε μία άλλη κάστα.
β. Kshatriya. Οι πολεμιστές, οι ευγενείς, οι άρχοντες. Ο ηρωισμός, η δύναμη, η αποφασιστικότητα, η επινοητικότητα, η ανδρεία στη μάχη, η γενναιοδωρία και η ηγεσία είναι οι φυσικές υποχρεώσεις τους.
γ. Vaisya. Οι έμποροι, οι επαγγελματίες, οι βιοτέχνες. Η γεωργία, η φύλαξη των αγελάδων και το εμπόριο είναι οι δικές τους υποχρεώσεις.
δ. Sudra. Είναι οι χειρώνακτες εργάτες στα χωράφια, οι σιδηρουργοί, οι ξυλουργοί, οι κουρείς, οι ζωγράφοι. Ο προορισμός τους είναι να υπηρετούν τις ανώτερες κάστες, να είναι σεμνοί και υπάκουοι και να μην προσπαθούν να ανέλθουν κοινωνικά.