Ο Ανθυπολοχαγός Γκουστλ - Κριτικό Σημείωμα

Στο ερώτημα ποιο είναι το βαθύτερο ψυχοκοινωνικό θεμέλιο της προσωπικότητάς μας και αν αυτό μπορεί εύκολα να αλλάξει, ο Βιεννέζος Συγγραφέας Άρτουρ Σνίτσλερ (1862-1931) από τον κύκλο του Σίγκμουντ Φρόιντ έδωσε από πολύ νωρίς (αρχές του 20ου αιώνα) σαφή απάντηση :
Το βαθύτερο ψυχοκοινωνικό θεμέλιο της προσωπικότητάς μας είναι η νοοτροπία μας και δεν αλλάζει, ακόμη και αν μας συμβούν ακραία γεγονότα είτε στην προσωπική είτε στην κοινωνική μας ζωή.

Αυτός είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο συνέγραψε ο Άρτουρ Σνίτσλερ τη νουβέλα του "Ο Ανθυπολοχαγός Γκούστλ". Την έγραψε για να αποτυπώσει ανάγλυφα, όντας και ο ίδιος αξιωματικός, τη μιλιταριστική νοοτροπία των αξιωματικών του Αυστροουγγρικού στρατεύματος και την πλήρωσε με την απόταξή του.

Στο δεύτερο ερώτημα που γεννιέται στον καθένα και τι μας μέλλει εμάς τους πολίτες των αρχών του 21ου αιώνα ένα τέτοιο θέμα, την απάντηση ανέλαβε να μας την δώσει ο Γιώργος Τσόπας.
Ο Γιώργος Τσόπας μετέφρασε τη συγκεκριμένη νουβέλα με έναν λόγο εξαιρετικά σύγχρονο, τη διασκεύασε σε θεατρικό έργο και τη σκηνοθέτησε με μια λιτή ψυχαναλυτική ματιά, βάζοντας τον Ανθυπολοχαγό Γκουστλ να κάνει διάλογο με τον εαυτό του, να συγκρούεται μαζί του με ακραίο τρόπο, να κάνει χιούμορ, να συμφιλιώνεται, να επαίρεται για τη στρατιωτική του τιμή και αξιοπρέπεια ακόμη και με τρόπο απάνθρωπο. Αυτό το εξοντωτικό παιχνίδι αντιπαράθεσης του "είναι" και του "φαίνεσθαι" ανάμεσα στους "δύο" Γκουστλ σταδιακά βάζει και τους θεατές σε μια ανάλογη διαδικασία : να αναζητήσουν, επιτέλους, το αληθινό τους πρόσωπο. Και αυτό ακριβώς είναι το αληθινό όφελος για όσους παρακολουθήσουν την παράσταση.

Οι δύο ηθοποιοί που υποδύονται τους "δύο" Γκουστλ, ο Γιώργος Βεργούλης και ο Χρήστος Παπαδόπουλος, επέλεξαν πολύ λιτά εκφραστικά μέσα, για να αποδώσουν τις διάφορες πλευρές της προσωπικότητας του ήρωα και τις ψυχικές του διακυμάνσεις. Κινήθηκαν, όμως, με τη φροντίδα της Χορογράφου Δροσιάς Τριαντάκη με έναν έντονα συμβολικό τρόπο μέσα σε ένα ξεχωριστό σκηνικό, που συνέλαβε και υλοποίησε η Αρχιτέκτονας Ειρήνη Ατματζίδου. 

Το σκηνικό της Ειρήνης Ατματζίδου είναι εντελώς "βιομηχανικό". Σ’ αυτό έχει ενσωματώσει αντικείμενα που παραπέμπουν στην τεχνολογία των αρχών του 20ου αιώνα, της εποχής του Σνίτσλερ, τα οποία ταυτόχρονα - με τους ιδιαίτερους φωτισμούς του Πάνου Δεληνικόπουλου - αποκαλύπτουν πώς λειτουργεί το μυαλό του Γκουστλ αλλά και τις αλλαγές των σκηνών και των ψυχικών του διαθέσεων.   

Σημείωση 1 : 
Το έργο δεν έχει μουσική, γιατί προφανώς η συνομιλία με τον εαυτό μας δεν χρειάζεται μουσική υπόκρουση.

Σημείωση 2 : 
Από τη στιγμή που μπαίνουμε στο θέατρο, μισή ώρα ακριβώς πριν από την έναρξη της παράστασης, οι ηθοποιοί βρίσκονται στις θέσεις τους επί σκηνής και μας υποβάλλουν σταδιακά στη διαδικασία της μέθεξης.

Σημείωση 3 : 
Η θεατρική παράσταση "Ο Ανθυπολοχαγός Γκούστλ" της Θεατρικής Ομάδας "α’ όπως β’" άνοιξε το Φεστιβάλ "Ανοιχτή Σκηνή - Θεατρικές Φωνές της πόλης" του Δήμου Θεσσαλονίκης, στο Δημοτικό Θέατρο Άνετον στις 10 και 11 Μαρτίου 2017. 
Συνέχισε την πορεία της στην Κομοτηνή, προσκεκλημένη του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής, στην Αίθουσα του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου (πρώην ΡΕΞ), το Σάββατο 1 Απριλίου 2017, ώρα 9.00 μ.μ. 
Οι αμέσως επόμενες παραστάσεις θα δοθούν στο STUDIO VIS MOTRIX (ΕΔΙΣΟΝ 4 - ΕΝΑΝΤΙ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΥ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) ως εξής :
Παρασκευή 21 - Σάββατο 22 - Κυριακή 23 Απριλίου 2017
Παρασκευή 28 - Σάββατο 29 - Κυριακή 30 Απριλίου 2017
Ώρα 9.30 μ.μ.

Δώρα Κάσσα - Παπαδοπούλου
Φιλόλογος

......................................................................

Οι παρακάτω φωτογραφίες προέκυψαν από τις φωτογραφίες του κ. Λευτέρη Τσινάρη (από τις πρόβες της παράστασης) και έχουν δημοσιευτεί στον ιστότοπο πολιτισμού και διασκέδασης της Θεσσαλονίκης Rejected.gr μαζί με την κριτική της παράστασης στη διεύθυνση :